Nguyên nhân đằng sau chuỗi sự cố Pitstop của Sauber

Đội đua màu xanh neon gần đây đã gặp phải vô số những tình huống trớ trêu khi đai ốc của họ liên tục bị mài mòn khi tháo rỡ, dẫn đến kết quả tồi tệ trong suốt cả 3 chặng đua khởi đầu mùa giải vừa rồi.

Valtteri Bottas đã phải chờ đến gần 30 giây mới có được một bộ lốp mới trong phiên đua chính vừa qua tại Úc. Điều này khiến tay đua người Phần Lan mất đi một cơ hội giành điểm hiếm có, nhất là khi anh đã có thể về đích trước cả 2 chiếc Haas VF-24.

Đối với một đội đua nhỏ nằm phía cuối bảng như là Sauber thì 1 hay 2 điểm tưởng chừng như là lẻ tẻ thôi cũng có thể làm thay đổi thứ hạng giữa các đội đua, và theo đó là 20 triệu USD tiền thưởng cuối năm cho mỗi vị trí trên bảng xếp hạng.

Cũng chính vì lí do này mà đội Manor Racing đã bị phá sản sau khi thành tích ghi được 1 điểm của họ là không đủ để đánh bại được đối thủ gần nhất (đối thủ ấy ở đây lại chính là Sauber, với thành tích là 2 điểm cho cả mùa giải 2016)

Anh cũng đã phải chịu số phận tương tự trong chặng đua mở màn tại Bahrain, với đồng đội Guanyu Zhou không khá khẩm gì hơn khi tham gia chặng đua tiếp theo tại Saudi Arabia.

Nhằm cải thiện thời gian thay lốp cho các thợ máy của mình, Sauber đã tiến hành sản xuất và đưa vào sử dụng một loại vật liệu mới nhẹ hơn cho những chiếc đai ốc (wheelnuts) phiên bản năm 2024 của mình. Nhưng mỉa mai thay, đây lại là lý do chính khiến cho bộ phận này đứng trước nguy cơ bị mài mòn dưới momen vô cùng lớn của những chiếc wheelgun.

Và thế là thay vì tiết kiệm được một vài phần trăm giây, họ đã tốn có khi phải gần một phút mới có thể tháo được chiếc lốp xe cứng đầu ấy.

Một chiếc đai ốc muốn được vặn lỏng thì cần phải khớp với những phần khấc bánh răng của wheelgun. Nếu như đai bị mài mòn thì những điểm tựa ấy coi như là không còn nữa, dẫn đến bánh xe phải rất lâu sao mới có thể được tháo rời (hay như trường hợp của chính Mercedes và Bottas tại Monaco 2021, họ đã phải bê nguyên chiếc xe về nhà máy thì mới có thể dùng công cụ đặc biệt để tháo chiếc lốp ấy ra).

Tuy đã trải qua vô số lần thử nghiệm thành công, điều kiện thời tiết khắc nghiệt trên trường đua với nhiệt độ cao đã phơi bày ra điểm yếu của họ, hay nói đúng hơn là sức bền kém của loại vật liệu mới này.

Sauber đã không lường trước được tình huống này trong tất cả các buổi chạy thử lẫn những phiên tập luyện trước và trong mùa giải hiện tại, dẫn đến những sự cố đã đề cập ở trên.

Sauber vì thế mà đã có những giải pháp mang tính nhất thời ở chặng GP Úc vừa qua nhằm chắc chắn là đai ốc của họ có thể được vặn lỏng và tháo rời một cách chắc chắn, cho dù việc này có tốn thêm thời gian đi chăng nữa.

Dẫu vậy, kể cả khi mọi việc diễn ra suôn sẻ, Sauber vẫn sở hữu những lượt pitstop chậm nhất trong tất cả các đội đua. Điển hình là chặng GP Úc vừa rồi, theo những thống kê đến từ DHL, lượt thay lốp nhanh nhất của họ là 3,4 giây tại vòng thứ 6 của phiên đua chính trên chiếc xe số 24 của Zhou.

Trong khi đó thì lượt thay lốp nhanh nhất lại thuộc về Red Bull, khi họ đã có thể thay lốp cho chiếc RB20 số 11 của Sergio Perez chỉ trong vỏn vẹn 2,1 giây mà thôi.

Thật không may là những giải pháp nhất thời của họ lại không đem lại những lợi ích gì nhiều cho các tay đua của mình, cho dù kĩ sư trưởng là Xevi Pujolar đã nhận định là đội đua của mình “khá là tự tin” sau những lần tập luyện có vẻ như là khả quan.

Những lượt thay lốp chậm nhất của chặng GP Úc (theo nguồn trích dẫn từ DHL):

• Zhou (#24 Sauber) – 3,40 giây
• Piastri (#81 McLaren) – 3,51 giây
• Bottas (#77 Sauber) – 3,63 giây
• Gasly (#10 Alpine) – 5,04 giây
• Ocon (#31 Alpine) – 14,71 giây (tấm dán kính chắn mũ bảo hiểm bị kẹt trong ống phanh)
• Zhou (#24 Sauber) – 20,20 giây (xe bị chết máy)
• Bottas (#77 Sauber) – 31,18 giây (vấn đề về đai ốc)

Những giải pháp này vẫn sẽ còn được ứng dụng trong một vài chặng đua nữa cho đến khi đội đua có thể tìm ra được những biện pháp lâu dài cho vấn đề này.

“Từ chặng đua đầu tiên thì chúng tôi đã gặp phải những sự cố không đáng có mỗi lần vào pit liên quan đến đai ốc bị bào mòn”, ông Pujolar nhận định.

“Khi tham gia các phiên tập luyện (free practice) trong các tuần đua hay thậm chí là tập dượt trong mùa đông vừa rồi, chúng tôi không gặp phải bất kì trở ngại nào nhưng một khi đi đua là y như rằng gặp phải sự cố.”

“Chúng tôi đã có một số những chỉnh sửa nhất định trong thiết kế, nhưng có vẻ như là những chiếc đai ốc vẫn không đủ bền và vấn đề về pitstop vẫn còn tiếp diễn.”

Theo như ông Pujolar cho biết thì phần đai ốc là một bộ phận được một hãng khác bên ngoài chế tạo và cung cấp cho đội đua. Cộng thêm đặc thù của quy trình gia công và đúc kim loại sẽ đồng nghĩa với việc họ sẽ phải chờ một thời gian nữa để có thể đưa thiết kế đai ốc mới ở phần trục trước vào sử dụng trong thi đấu.

Sauber cũng không thể sử dụng lại thiết kế đai ốc của năm trước do chi tiết này sẽ không thể nào mà khớp được với hệ thống treo trước được làm mới lại hoàn toàn cho mùa giải năm nay.

Sauber cũng đã khiến Zhou phải mất rất nhiều thời gian trong đường pit, nhưng đây lại là một nguyên nhân hoàn toàn khác.

“Pitstop lần đó thì lại ok”, ông Pujolar chia sẻ. “Do hộp số bị trục trặc mà chiếc xe đã chuyển về anti-stall (một chế độ chống chết máy xe) khi vào pit. Nhưng chế độ này lại không kích hoạt được theo đúng quy trình nên là chiếc xe thành ra bị chết máy thật...”

Và thế là trớ trêu thay, đúng lúc mà các thợ máy thay được lốp thì lại đến lượt xe của họ bị chết máy, khiến cho họ phải mất thêm thời gian mang motor đề nổ ra để khởi động lại xe.

Theo tạp chí Motorsport.com, Sauber cũng đã bị các trọng tài FIA vì đã để cho đai ốc trên chiếc C44 số 77 bắn ra làn chính của đường pit, gây nguy hiểm cho các thành viên khác đang làm việc trong đường pit và các gara.

Điều này đã khiến cho Bottas phải trả giá đắt theo nghĩa bóng, và Sauber theo nghĩa đen. Tay đua người Phần Lan mất đi tận 28 giây trên trường đua và cơ hội ghi điểm hiếm có, còn Sauber thì phải trả một khoản phí phạt tương đương với hơn 135 triệu đồng. Tất cả chỉ vì một đai ốc.

Sauber (hay còn được biết đến là Stake/Kick F1) vẫn chưa thể ghi được điểm nào sau 3 chặng đua mở màn, với thành tích cao nhất là vị trí thứ 11 của Zhou tại Bahrain. Bottas và Zhou lần lượt xếp vị trí thứ 14 và 15 tại Albert Park.

Hy vọng là họ sẽ có thể lật ngược tình thế hoặc chí ít là bám trụ lại được cho đến khi được Audi tiếp quản vào năm 2026.