Tay đua mô phỏng F1 là ai? Công việc của họ là làm những gì?

Việc siết chặt các quy định về thử nghiệm xe thật trong Công thức 1 đã làm tăng tầm quan trọng của công việc mô phỏng xe. Các đội đua hiện chỉ có ba ngày thử nghiệm trước mùa giải, trong khi số lượng các hạng mục CFD và các buổi thử nghiệm trong hầm gió được phân bổ theo vị trí trên bảng tổng sắp từ cuối mùa trước và ưu tiên các đội xếp hạng thấp hơn nhờ đó có nhiều nguồn lực hơn để cải thiện.

Việc mô phỏng lái xe đã được sử dụng bởi các đội F1 từ nhiều thập kỷ, nhưng sự phát triển của chúng vẫn không ngừng. Khi thời lượng thử nghiệm thực tế giảm đi, mô phỏng đã đóng vai trò quan trọng hơn trong việc đánh giá động lực học xe. Đây là một công cụ không thể thiếu để chuẩn bị xe cho một tuần đua khi đội thử nghiệm các nâng cấp tiềm năng.

Nhân vật chính trong việc thử nghiệm mô phỏng nằm ở tay đua mô phỏng, cũng là một tay đua chuyên nghiệp. Mặc dù không thường xuyên xuất hiện tại các chặng đua, họ lại đóng vai trò quan trọng trong những gì diễn ra trên đường đua. Vậy cuộc sống của một tay đua mô phỏng F1 là như thế nào? Cùng phỏng vấn tay đua Nick Yelloly của đội đua Aston Martin, người đã thử nghiệm xe F1 ảo trong một thập kỷ để tìm hiểu sâu hơn.

1. Công việc này đòi hỏi bao nhiêu thời gian?

Yelloly đã là một tay đua mô phỏng F1 từ năm 2014, đã làm việc cho ba đội đua cùng một công ty mẹ: Force India, Racing Point và Aston Martin. Vào bảy hoặc tám năm trước, anh tiến hành mô phỏng hơn 70 ngày một năm, mặc dù con số đã giảm nhẹ kể từ đó.

Tay đua người Anh cho biết: “Khi tôi đua ở Carrera Cup hoặc Supercup tại Đức, tôi có nhiều thời gian rảnh hơn bây giờ. Hiện tại tôi tiến hành công việc mô phỏng từ 40 đến 50 ngày một năm.”

Thật sự có rất nhiều yếu tố khi xét đến việc Yelloly còn là một tay đua chính của BMW, năm nay đã tham gia 9 chặng đua của giải IMSA SportsCar Championship và nhiều cuộc đua GT tầm cỡ khác. Điều đó dẫn đến khoảng 20 ngày mỗi năm anh phải có mặt tại trung tâm mô phỏng lái xe BMW M Motorsport ở Munich, ngoài ra anh còn có trách nhiệm thử nghiệm trên đường đua. Kết hợp tất cả lại, tay đua này hiếm khi có nhiều hơn hai hoặc ba ngày ở nhà trong giai đoạn đua ở châu Âu.

Chương trình đua xe của Yelloly với BMW được ưu tiên hơn so với vai trò mô phỏng F1 của anh, nhưng anh vẫn cần linh hoạt trong trường hợp Aston Martin cần ngay lập tức. Đội có nhiều tay đua mô phỏng để lựa chọn ngoài hai tay đua chính Fernando Alonso và Lance Stroll như các tay đua dự bị Felipe Drugovich và Stoffel Vandoorne, hoặc tài năng trẻ của Aston Martin F1 Jak Crawford. Điều này có nghĩa là tùy thuộc vào lịch trình sự linh hoạt thay thế sẽ là cần thiết.

Yelloly nói: “Tôi rất linh hoạt khi ở nhà và có thể vào thiết bị mô phỏng và thử nghiệm mọi thứ bất cứ lúc nào. Nếu tôi rảnh vào chặng đua cuối tuần, tôi sẽ hỗ trợ hậu cần. Đối với chặng đua tại Hungary, chúng tôi có một vài bộ phận mới và tôi đã ở đó cho đến gần 2 giờ sáng. Điều đó thường xảy ra khi chúng tôi có các bộ phận mới, vì chúng tôi cần kéo dài các buổi thử nghiệm thường xuyên hơn. Nhìn chung, tôi sẽ cố gắng sắp xếp một hoặc hai buổi một tuần.”

2. Bài kiểm tra mô phỏng bao gồm những gì?

Không có hai phiên mô phỏng nào giống hệt nhau, nhưng có một số loại phiên mô phỏng nhất định sẽ diễn ra liên tục trong suốt mùa giải F1.

Yelloly chia sẻ: “Bạn sẽ có những ngày tập trung vào tối ưu hóa hiệu suất thông thường của xe, đôi khi là những ngày tập trung phát triển lốp xe, chủ yếu để có sự tương quan về dữ liệu. Những lúc khác, bạn sẽ làm việc chuẩn bị trước chặng đua để hoàn thiện thiết lập cơ bản cho các tay đua trước khi họ đến. Vì vậy, nó được chia thành ba hoặc bốn loại phiên làm việc. “

Một buổi làm việc chuyên về kỹ thuật và hiệu năng xe tiêu chuẩn sẽ tập trung vào việc kiểm chứng thực tế các bộ phận mới đã được mô phỏng trên máy tính. Nếu các bộ phận này hoạt động đúng như dự đoán và giúp cải thiện thời gian hoàn thành một lap đua trong phần mềm mô phỏng, chúng sẽ được đưa vào sản xuất hàng loạt.

Yelloly nói: “Thông thường, chúng tôi sẽ thử nghiệm các bộ phận mới được tạo ra trong phần mềm mô phỏng trước khi đưa chúng vào đường hầm gió hoặc thậm chí là CFD để kiểm tra xem hướng đi đó có đúng hay không. Chúng tôi sẽ xem xét xem nó có mang lại những công cụ hoặc khả năng điều khiển gì mà chúng tôi đang thiếu, và tạo ra downforce ở những khu vực cần thiết.”

“Trong F1, bạn cần càng nhiều downforce càng tốt nhưng không sinh ra lực cản. Đó là một sự cân bằng khá tinh tế và một số cấu hình hoạt động tốt hơn ở một số đường đua hơn những đường đua khác. Rất nhiều máy quét khí động lực học và chiều cao gầm xe khác nhau được thực hiện giữa các chặng đua, tùy thuộc vào mức độ bám đường của đường đua và kỳ vọng về downforce ở đó.”

Aston Martin có một đội ngũ chính điều hành chương trình mô phỏng, được hỗ trợ bởi một nhóm nhân viên lớn hơn trong bộ phận kỹ thuật hiệu năng xe, những người có thể yêu cầu các hạng mục để thử nghiệm và ký duyệt trước khi đưa vào xe thực tế.

3. Tay đua mô phỏng đóng góp như thế nào vào các cuộc đua cuối tuần?

Nhân sự tại đường đua chỉ chiếm một phần trong toàn bộ nhân lực của một đội đua F1 trong một chặng đua. Một đội ngũ kỹ sư sẽ theo dõi tại nhà máy, xử lý dữ liệu và trả về những phát hiện của họ. Ngoài ra còn có một đội mô phỏng liên tục giao tiếp với đội đua, thử nghiệm các tùy chọn thiết lập không thể hoàn thành trong thời gian luyện tập có sẵn khá hạn chế.

Những buổi mô phỏng xe cho chặng đua này căng thẳng hơn so với các buổi chạy thử về kỹ thuật hoặc lốp xe thông thường, vì có thêm áp lực từ lịch trình phải tuân theo. Những người ở cơ sở, đặc biệt là khi tham gia một cuộc đua ở múi giờ xa xôi, có thể phải làm việc trong điều kiện không thuận lợi về mặt thời gian.

Yelloly chia sẻ: “Chúng tôi sẽ thực hiện một số công việc chuẩn bị trước để dự đoán những gì họ có thể yêu cầu tại đường đua. Đôi khi, đó không phải là hướng họ muốn đi, nhưng nó có thể cung cấp cho họ thêm thông tin về những cách tránh sự cố cho phiên luyện tập 2. Lần chạy chính mà chúng tôi cố gắng và xoay sở, ít nhất là để có hiệu suất tốt nhất, sẽ là một trong vài lần chạy đầu tiên trong FP2, vì đó là thời điểm mà hầu hết các đội có xu hướng thực hiện chạy thử nghiệm hiệu suất của họ.”

“Chúng tôi sẽ bắt đầu hợp tác làm việc với nhau để đảm bảo mức độ bám đường là chính xác, chiều cao lái và mức downforce được căn chỉnh. Sau khi hoàn thành, chúng tôi sẽ lắng nghe các cuộc họp báo cáo, nhận xét của tay đua và suy nghĩ của kỹ sư. Có rất nhiều phòng ban khác nhau tại F1 khiến cho thời gian họp và báo cáo khá dài. Trong quá trình đó, chúng tôi sẽ bắt đầu nhận được các yêu cầu thử nghiệm từ đường đua. Tôi muốn coi đó như việc họ sử dụng chúng tôi như một phiên thử nghiệm mở rộng, cho những thứ họ không thể thực hiện trong FP2 hoặc những ý tưởng họ có. Mỗi hướng đi mà họ muốn thử, họ sẽ gửi cho chúng tôi và chúng tôi sẽ đưa ra phản hồi là có hoặc không, về mặt cân bằng, cảm giác, khả năng lái, tính ổn định của thời gian vòng đua nói chung và liệu đó có phải là thiết lập cho phiên phân hạng hay cách đua hay không.”

Số lượng yêu cầu được gửi đến đội mô phỏng đôi khi lên đến hai chữ số trên hai chiếc Aston Martin AMR24. Chúng có thể bao gồm nhiều hạng mục khác nhau, bao gồm cả khí động học và các vấn đề về cơ học. Sau khi thử nghiệm một hạng mục bất kì hoặc tùy chọn thiết lập, đội mô phỏng sẽ chuyển tiếp các phát hiện của họ đến đội đang ở đường đua.

Yelloly, người thừa nhận rằng đội mô phỏng phải chịu áp lực rất lớn trong những tình huống như thế này, cho biết: “Lúc đó, họ sẽ cho rằng là ổn hoặc họ có thể gửi thêm nhiều lựa chọn khác nếu họ đang xem xét những lĩnh vực cụ thể hơn'”

Anh nói thêm: “Nó có thể khá khó khăn. Chúng tôi được làm việc nhưng với giới hạn thời gian để họ gửi các yêu cầu kiểm tra của mình. Sau đó, chúng tôi thường không ra khỏi khu vực mô phỏng cho đến khi hoàn thành. Ở Hungary, phải mất ba hoặc bốn giờ liên tục chạy nhiều vòng. Bất kể thời gian là bao lâu, đôi lúc bạn sẽ găp khó khăn! May mắn thay, việc tôi đã tham gia rất nhiều chặng đua kéo dài 24 giờ vào cuối tuần dường như giúp ích cho điều đó.”

Là những tay đua chuyên nghiệp nên tất cả các tay đua mô phỏng đều có thể lực tốt, nhưng điều đó không có nghĩa là không khó khăn.

Yelloly lưu ý: “Trong một trình mô phỏng, bạn không có adrenaline, thứ giúp bạn tiếp tục chạy trong một chiếc xe đua. Vì vậy, bạn chỉ có thể chạy bằng hơi, điều mà bạn làm vào cuối một cuộc đua kéo dài 24 giờ. Tôi thực sự nghĩ rằng công việc mô phỏng của tôi trong những ngày đầu có thể đã giúp tôi trong sự nghiệp lâu dài của mình. Và sau đó nó đã giúp ích cho toàn bộ.”

4. Tay đua mô phỏng có cần phong cách lái cụ thể nào không?

Khả năng thích ứng chính là chìa khóa. Các tay đua F1 thường tiến hành nhiều giờ thử nghiệm mô phỏng để chuẩn bị cho một chặng đua chính thức, nhưng vẫn cần những tay đua mô phỏng chuyên dụng để trải qua toàn bộ các danh mục mà một đội cần thử nghiệm.

Các tay đua mô phỏng phải có khả năng bắt chước phong cách lái xe của các tay đua để đảm bảo những phát hiện của họ về một bộ phận hoặc thiết lập cụ thể sẽ có sự liên kết với trải nghiệm thực tế. Nếu họ không thể bắt chước những hành động rất chi tiết của tay đua thì phản hồi của họ có nguy cơ dẫn các kỹ sư đường đua đi sai hướng.

Yelloly nói: “Đó là điều tôi đã học được khá sớm. Ngay cả cách sử dụng và sang số khác nhau: một số người có thể vào cua nhiều hơn và không lo lắng nhiều về việc thoát cua, và ngược lại. Ngoài ra, các đường đi và bán kính cua khác nhau mà mỗi tay đua thực hiện, tôi phải thích nghi với chúng. Cách tôi làm là tôi lái xe bình thường, sau đó tôi sẽ hỏi xem đây có phải là [cách tiếp cận] đúng đối với Alonso hay Stroll không. Kỹ sư sau đó sẽ phản hồi cho tôi – ‘bạn cần tăng tốc độ hoặc vào cua muộn hơn một chút’ - và tôi sẽ có thể sửa lỗi và bắt chước những gì họ đã làm. Khi bạn mới bắt đầu sao chép người khác, điều đó hơi bất thường và khác biệt. Nhưng bây giờ tôi đã ở giai đoạn mà nó tương đối thoải mái. Sau khi làm việc với họ trong một vài năm, bạn có thể dần biết cách thực hiện nó.”

5. Liệu họ có bao giờ được lái một chiếc xe F1 thực sự không?

Yelloly đã làm được. Trên thực tế, điều này là cần thiết để tay đua hiểu được những gì đang diễn ra trên đường đua so với những gì anh ta cảm thấy trong nhiều giờ trên mô phỏng. Điều này đặc biệt quan trọng khi F1 trải qua các cuộc đại thay đổi về các quy định kỹ thuật, như đã từng xảy ra giữa mùa giải 2021 và 2022 và sẽ tiếp tục vào năm 2026.

Yelloly chia sẻ: “Một phiên thử nghiệm thực tế thường có xu hướng diễn ra sau khi có sự thay đổi về luật lệ. Lần đầu tiên tôi đua xe là vào năm 2016, sau đó là năm 2019 khi chúng tôi có lốp xe lớn hơn và lượng downforce lớn hơn. Và một lần nữa, vài tuần trước trong một ngày PR, họ đã để tôi lái chiếc xe với hiệu ứng mặt đất, chỉ để có ý tưởng về cảm giác bên trong buồng lái và cách nó phản ứng. Bây giờ chúng tôi cũng có mâm bánh xe lớn hơn so với lần cuối tôi lái xe một chiếc F1.”

6. Các trình mô phỏng F1 hiện nay có độ chính xác như thế nào?

Việc thiếu thử nghiệm thực tế tại F1 hiện nay đã đặt trọng tâm vào các đội phải mua và phát triển trình mô phỏng chính xác nhất có thể. Đây là một trong những chiến trường vô hình ngoài đường đua: đầu tư vào trình mô phỏng là xứng đáng vì trình mô phỏng tốt hơn sẽ cung cấp phản hồi chính xác hơn về đặc điểm của xe, từ đó đưa ra quyết định kỹ thuật tốt hơn.

Thuật ngữ “độ trễ” được định nghĩa là khoảng thời gian giữa khi một sự kiện xảy ra trong môi trường ảo và lúc tay đua nhận thức được điều đó. Các mô phỏng hàng đầu hiện nay có độ trễ chỉ khoảng 3 - 5 mili-giây.

Yelloly giải thích: “Mọi trình mô phỏng đều có một dạng độ trễ tinh vi nào đó, dù là từ nền tảng hay mô hình lốp xe. Khi chúng tôi cài đặt trình mô phỏng hiện tại, chúng tôi đã làm rất nhiều việc để giảm thiểu độ trễ đó và đạt được cảm giác lái chính xác từ cách xe trượt, kiểu trượt và cách xe hoặc lốp phục hồi. Sau đó, F1 đã thay đổi kiểu xe sang hiệu ứng mặt đất và bộ lốp khác. Vì vậy, chúng tôi phải thực hiện một bước khác để làm cho điều này gần hơn nữa, mà chúng tôi đã cố gắng để làm được.”

Yelloly đã lái nhiều xe mô phỏng cao cấp, bao gồm cả xe F1 tại Mercedes và Williams, và cho biết xe Aston Martin hiện tại đang ở “mức độ rất tốt”. Đội sẽ có một xe mô phỏng mới trong tương lai, khi họ dần trang bị cho nhà máy mới hiện đại của mình tại Silverstone.

Yelloly nói: “Chúng tôi có một đội ngũ mô phỏng tuyệt vời tại Aston Martin, những người liên tục cố gắng cải thiện mọi thứ và tìm kiếm bước tiến tiếp theo, dù là sự đắm chìm hay cách mô phỏng di chuyển. Có rất nhiều công cụ mô hình hóa, phần mềm và phần cứng khác nhau mà bạn có thể sử dụng để có được tất cả những cảm giác nhỏ này đối với các tay đua. Thật tuyệt và thú vị khi được trở thành một phần của họ.”

7. Tay đua mô phỏng tham gia như thế nào vào mùa giải của đội?

Mặc dù các tay đua mô phỏng hiếm khi tham dự các chặng đua F1, Yelloly cho biết anh chỉ tham dự hai hoặc ba lần – nhưng điều đó không có nghĩa là họ tách biệt khỏi tiến trình của đội trong suốt mùa giải. Không chỉ đơn giản là trường hợp tay đua được giao các bộ phận để thử nghiệm một cách mù quáng trước khi các kỹ sư lấy phản hồi của họ và thực hiện các thay đổi cho chiếc xe thật.

Yelloly chia sẻ: “Thành thật mà nói, tôi cảm thấy khá bận rộn. Tôi chắc chắn không phải là một gương mặt quen thuộc tại đường đua. Nhưng nếu là tôi vào thứ 2, tôi thường sẽ làm việc vào thứ 6, vì vậy tôi sẽ biết những hạng mục nào chúng tôi đang cố gắng sửa để đủ điều kiện cho phiên phân hạng. Sau đó, tôi sẽ có các báo cáo khá chi tiết khi trở lại nhà máy về cách mọi thứ diễn ra, nhận xét của các tay đua và cách chúng tôi cố gắng sửa chúng theo quan điểm kỹ thuật.”

“Sau đó, chúng tôi sẽ so sánh hai ngày thứ 7 và chủ nhật, thường là vào thứ Hai, để đảm bảo chúng tôi hoàn toàn nắm bắt được những gì mình đang làm. Và sau đó chúng tôi sẽ cố gắng tiến tới bước tiếp theo…”

Trong thế giới F1, nơi các đội liên tục phát triển các bản nâng cấp để cải thiện hiệu suất, không bao giờ thiếu công việc về mặt mô phỏng. Đây là một quá trình quan trọng để xác thực các ý tưởng sáng tạo từ các kỹ sư trước khi chúng được áp dụng trên đường đua.