IIHS công bố thang điểm đánh giá công nghệ tự lái

Công nghệ tự lái đang ngày càng trở nên phổ biến và được nhiều hãng xe đầu tư phát triển. Chúng ta đã quen thuộc với những hệ thống như Autopilot của Tesla, Pilot Assist của Volvo và Super Cruise của GM. Để giảm thiểu việc lạm dụng máy tính, Viện Bảo hiểm An toàn Cao tốc (Insurance Institute for Highway Safety, IIHS) vừa qua đã tiến hành tìm hiểu mức độ an toàn của các hệ thống trên.

IIHS thông báo họ sẽ bắt đầu xây dựng bảng xếp hạng đánh giá mức độ an toàn của các công nghệ tự động hóa trên xe hơi với thang điểm 4 bậc: Tốt, Khá, Trung bình và Kém. Lý do IIHS làm việc này là vì họ chưa nhận thấy được những lợi ích về mặt an toàn mà những công nghệ này từng hứa hẹn.

Năm 2020, Viện Dữ liệu Tổn thất Cao tốc (Highway Data Loss Institute) trực thuộc IIHS đã tiến hành nghiên cứu trên các mẫu BMW đời từ 2013 - 2017. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc trang bị các cảm biến va chạm trực diện và bổ sung hệ thống kiểm soát hành trình đã giúp giảm thiệt hại cả về người và của. Tuy nhiên, việc bổ sung chức năng căn giữa làn đường (lane centering) lại gây ra các tác động tiêu cực. Hơn nữa, các hệ thống tự lái hầu như đều gặp trở ngại trong việc xác định liệu người lái có còn chú ý đến hành trình hay không.

Chủ tịch IIHS David Harkey cho biết: “Các hệ thống tự lái chỉ giúp giảm bớt gánh nặng cho những hành trình dài và chưa thực sự giúp cho người dùng trở nên an toàn hơn. Thậm chí, chúng có thể trở nên nguy hiểm nếu không được trang bị các tính năng cần thiết.”

Để được xếp hạng Tốt, hệ thống hỗ trợ phải có tính năng theo dõi tầm nhìn người lái, đồng thời đảm bảo người lái vẫn quan sát đường trong khi đặt tay lên vô lăng (hoặc trong tâm thế sẵn sàng điều khiển vô lăng trong khi lái). IIHS yêu cầu xe phải đưa ra được các “cảnh báo leo thang” (các mức độ cảnh báo tăng dần) và “quy trình khẩn cấp thích hợp“ bất cứ khi nào người lái mất chú ý.

IIHS cho rằng nên có sự kết hợp giữa nhiều kiểu cảnh báo khác nhau như: chuông, rung, phanh gấp hoặc kéo căng dây an toàn. Khi người lái không phản ứng với những cảnh báo này, công nghệ tự lái nên bị vô hiệu hóa trong phần còn lại của hành trình, cho đến khi động cơ tắt và xe được khởi động lại.

Hiện IIHS không đặt nhiều kỳ vọng sẽ có hệ thống “Tốt“ khi bảng xếp hạng dự kiến được công bố lần đầu vào cuối năm nay. Họ cho biết: “Hầu hết các hệ thống tự lái đã có tính năng đảm bảo người lái luôn tập trung và sẵn sàng quay lại nắm quyền điều khiển xe. Nhưng không có hệ thống nào đáp ứng được tất cả các tiêu chí mà IIHS đang xây dựng.”

Hiện tại, xe tự lái hoàn toàn vẫn chưa được phép lưu thông tại thị trường Mỹ. IIHS nhận định: “Một số nhà sản xuất đã quá thổi phồng hệ thống tự lái của họ, khiến cho nhiều người thật sự nghĩ rằng những hệ thống này có thể điều khiển xe mà không cần đến con người.”

IIHS cũng đề cập đến các trường hợp lạm dụng hệ thống tự lái ở mức đáng báo động. Một số người lái được ghi nhận đã xem video, chơi game hay thậm chí là ngủ ngay trên các tuyến đường cao tốc. Cụ thể vào năm 2018, một vụ tai nạn chết người từng xảy ra liên quan đến Tesla Model X, trong đó người lái được cho là đã chơi game trong lúc xe chạy.