Thiết kế xe hơi cơ bản – Xương và loài (P2)

Ở phần trước, chúng ta đã nhìn thấy được những vấn đề mà các nhà thiết kế xe hơi trẻ đang gặp phải. Ở phần 2 này, mời bạn đọc cùng Otoman tìm hiểu về yếu tố đầu tiên trong thiết kế – Bộ xương.

Để giải thích cho khái niệm “xương”, các nhà thiết kế thường mô tả ý tưởng của mình bằng những thuật ngữ chỉ tính chất như: cơ bắp (muscular), mềm mại (feline), béo (fat), nhão (flabby). Những khác biệt nhỏ nhất (được mô tả qua các tính từ trên) trên từng bộ phận sẽ dẫn đến các sản phẩm thiết kế khác nhau. Nói một cách dễ hiểu, ví dụ ở động vật, khi thay đổi một chi tiết nhỏ ở các bộ phận trên cơ thể, loài vật này có thể trở thành một loài vật khác. Và thiết kế xe hơi cũng tương tự như vậy.

Một con ngựa đua và một con la đều có bộ xương cơ bản là giống nhau. Trong khi một trong hai con có thêm những trang bị tinh xảo (vó, lông, cương) thì con còn lại lại không. Do đó, chúng ta có hai hình ảnh hoàn toàn khác nhau. Việc áp dụng sự tương đồng giữa các bộ phận trên cơ thể động vật với thiết kế xe hơi là một phương pháp hiệu quả để chứng minh tầm quan trọng của yếu tố “xương” này.

Cụ thể, ở động vật, bộ xương xác định tỷ lệ cơ thể và chức năng cơ bản của chúng. Ví dụ, xương chân sau của thỏ rất khỏe để hỗ trợ chạy và bật nhảy. Trong khí đó ở người, bộ xương lại phù hợp cho việc đứng thẳng. Vì vậy, cấu trúc xương là thứ xác định hình thức của các loài, cũng như các dòng xe.

Chiếu theo thuật ngữ trong ngành xe hơi, ta có thể hiểu “loài“ là kiểu dáng chính của một chiếc xe (hatchback, SUV, MPV, coupe, convertible…). Việc xác định “loài” khi bắt đầu thiết kế một chiếc xe là điều hết sức cơ bản và rất quan trọng. Nhất là tại thời điểm này, những đường thiết kế chéo (khi vay mượn hình dáng của nhau) khiến chiếc xe ngày càng khó phân biệt kiểu dáng. Nhiều lúc chúng ta vẫn thường bị nhầm lẫn giữa một chiếc wagon gầm cao với một chiếc SUV mui trần. Trong thiết kế, điều này cần phải rõ ràng, và do đó, yếu tố “xương” bắt đầu cho thấy hiệu quả.

Không chỉ riêng thiết kế xe hơi, ta có thể bắt gặp yếu tố “xương” trong nhiều lĩnh vực khác. Ví dụ điển hình nhất là những chiếc thuyền. Yếu tố đầu tiên quyết định nên mục đích sử dụng của một chiếc thuyền chính là phần “xương” của nó.

Bên cạnh việc phân chia “loài”, tỷ lệ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành một ý tưởng thiết kế hoàn chỉnh. Ở bản phác thảo đầu tiên, điều các nhà thiết kế cần là xác định khối lượng của xe và những thông số cơ bản.

Ở Việt Nam, bộ môn Tính toán Thiết kế Xe hơi có thể cung cấp một số kiến thức cơ bản để làm việc này. Một cái nhìn tổng thể về thiết kế của xe qua hình chiếu đứng (dạng 2D) là cực kỳ quan trọng. Từ đây, các nhà thiết kế sẽ xác định được hình dáng của xe và đặc biệt là khu vực nhà kính (greenhouse), bao gồm kính chắn gió, cửa sổ hai bên, các trụ ngăn cách kính, kính cửa sổ phía sau và mái xe.

Cấu trúc xe sẽ là hai khoang (two-box) hay ba khoang (three-box)? Cửa số phía sau cao thấp như thế nào? Phần cản trước trông ra sao? Cấu trúc nhà kính ra sao và đặt trụ A ở đâu? Đây đều là những câu hỏi mà các nhà thiết kế bước đầu cần phải đặt ra trước khi đi đến những bước tiếp theo.

Từ khối lượng cơ bản và các thông số ban đầu, việc xác định điểm cốt lõi của một bản thiết kế cũng trở nên rõ ràng hơn. Một vài studio sẽ dựa vào những thông tin trên để phác thảo những đường nét cơ bản nhất của thiết kế chỉ qua hai hoặc ba đường kẻ. Đây cũng là một mô-típ mà nhiều người đã áp dụng trong quá trình thiết kế của mình.

“Một chiếc xe có thiết kế đẹp sẽ khiến bạn dừng lại và há hốc mồm.” Marek Reichmann – giám đốc sáng tạo của Aston Martin cho biết. “Tôi không thích thiết kế kiểu milquetoast (ý chỉ thiết kế không có gì nổi bật), vì chúng có thể dễ dàng được tận dụng ở bất kỳ phân khúc thị trường nào. Một kiểu dáng, tỷ lệ và vẻ đẹp tuyệt vời là tất cả những gì một thiết kế xuất sắc cần có.”

Định nghĩa trên đây đồng nghĩa với việc lập trường của những thiết kế nhạt hầu như không được hãng giữ vững. Ở bài viết tiếp theo, chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu về khái niệm “lập trường” – một yếu tố không thể không nhắc đến trong thiết kế xe hơi.