Rất nhiều bác tài hiểu sai về hệ thống điều khiển hành trình

Các chuyên gia an toàn đường bộ vẫn thường cảnh báo rằng các bác tài cần được đào tạo thêm về các thiết bị hỗ trợ lái xe cơ bản. Trong số này, điển hình có hệ thống điều khiển hành trình bằng radar.

Trên thực tế, một cuộc khảo sát đã chỉ ra rằng hầu hết các lái xe mới khi làm quen với công nghệ này đều không biết hệ thống hoạt động như thế nào.

Theo đó, một nghiên cứu được thực hiện bởi Hiệp hội Xe hơi Hoa Kỳ (AAA) đã lựa chọn ra 30 tài xế có kinh nghiệm trong độ tuổi từ 25 - 65. Điều kiện tham gia là nhóm người này phải từng mua một chiếc xe được trang bị hệ thống điều khiển hành trình bằng radar (nhưng chưa từng sử dụng).

Kết quả cho thấy nhóm tài xế chưa từng được hướng dẫn cách hoạt động của công nghệ này có xu hướng thao tác chậm hơn nhiều so với nhóm tài xế đã qua hướng dẫn.

Gene LaDoucer – Giám đốc khu vực về các vấn đề công của AAA cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng: “Nghiên cứu cho thấy công nghệ trên các phương tiện ngày nay đòi hỏi người lái phải tìm hiểu thật kĩ để có thể làm chủ. Các chủ xe mới cần phải được đào tạo bài bản về an toàn và tính hiệu quả trước khi sử dụng hệ thống này trên đường.”

Bên cạnh đó, một nghiên cứu khác cũng phát hiện ra những lầm tưởng của nhiều lái xe về hệ thống kiểm soát hành trình bằng radar như sau:

• Hệ thống sẽ phản ứng với các vật thể đứng yên trên làn đường của họ;
• Hệ thống sẽ tự động đánh lái để giữ cho xe đi đúng làn đường;
• Hệ thống có thể hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết.

Tất nhiên, lỗi không hoàn toàn nằm ở người sử dụng xe mà phần nào cũng do các hãng. Nhiều hãng xe cố tình đặt những cái tên độc đáo cho công nghệ của mình, từ đó khiến người dùng khó phân biệt giữa các hệ thống.

Ví dụ, một số hệ thống cảnh báo chệch làn đường chỉ đưa ra cảnh báo bằng chuông hoặc bằng biểu tượng (nếu phương tiện đã đi chệch khỏi làn đường), chứ không thể tự động điều khiển xe đi đúng làn đường như nhiều người lầm tưởng.

Chỉ tính riêng công nghệ giữ làn đường, ngành công nghiệp xe hơi đã có hàng loạt thuật ngữ như “theo dõi làn đường”, “giữ làn đường” hay “hỗ trợ giữ làn đường”... Ngoài ra, công nghệ này vẫn cần có điều kiện thích hợp để có thể hoạt động chính xác. Hầu hết các hệ thống giữ làn đường thường xuyên bị vô hiệu hóa bởi mưa lớn, sương mù hay khi mặt trời lặn và mọc.

Hệ thống kiểm soát hành trình cũng tương tự. Mặc dù hiện trên thị trường đã có một số hệ thống có thể tự “bám đuôi” xe phía trước, nhiều hệ thống khác chỉ có thể thực hiện các tác vụ điều khiển nhỏ để thích nghi với tốc độ của xe phía trước trên đường cao tốc hoặc ở tốc độ đủ lớn.

Thậm chí, nhiều tài xế còn lầm tưởng giữa hệ thống điều điều khiển hành trình bằng radar với phanh khẩn cấp tự động (tự động phanh gấp nếu người lái không chú ý). Trên thực tế, hai công nghệ này thường sử dụng chung một phần cứng.

Bên cạnh những hiểu lầm về cách hoạt động thì vẫn còn một vấn đề đáng lo ngại khác. Đó là việc người lái có xu hướng quá tự tin vào hệ thống kiểm soát hành trình. Đây là nhóm đối tượng dù không nắm rõ hệ thống nhưng lại rất tự tin về kiến thức của mình.

Cuối cùng, sau các nghiên cứu của mình, AAA đã đưa ra một số khuyến nghị sau đối với những người mua xe mới có trang bị công nghệ điều khiển hành trình bằng radar:

• Yêu cầu đào tạo thực hành ngay tại đại lý, đọc kỹ hướng dẫn sử dụng của các hãng xe;
• Không nên nhầm lẫn các hệ thống hỗ trợ lái xe với các hệ thống tự lái;
• Nên dành thời gian thực hành trên những cung đường an toàn để hiểu hết cách thức hoạt động của công nghệ trong các tình huống lái xe thực tế;
• Không bao giờ dựa hoàn toàn vào công nghệ kiểm soát hành trình bằng radar; người lái phải luôn sẵn sàng giải quyết mọi tình huống phức tạp có thể xảy ra.