Hệ thống token trong F1 là gì? Và các đội dùng như thế nào?

Có thể bạn đã biết, các quy định mới về xe F1 (kế hoạch ban đầu là áp dụng cho 2021) bị lùi lại một năm do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19. Khi đó, các đội đua đã biết rằng họ sẽ vẫn chạy những chiếc xe mùa 2020 của mình trong mùa giải năm nay. Tuy nhiên, đã có một thay đổi được đưa ra liên quan đến công tác phát triển xe đua.

1. Giới thiệu hệ thống token trong F1

Cụ thể, một hệ thống token (token system) đã được FIA tạo ra, trong đó mỗi đội sẽ được cấp hai token để sử dụng vào việc phát triển các chi tiết cụ thể trên xe. Luật này cho phép các đội thực hiện công việc hiệu chỉnh, từ đó tránh phải chạy một chiếc xe hoàn toàn giống với mẫu của mùa giải năm 2020.

Ngoài mục đích cải thiện hiệu suất, các token cũng cho phép các đội thích ứng với bộ quy tắc khí động học mới (được đưa ra trong mùa giải năm nay). Theo đó, các đội chỉ có thể phát triển các khu vực mà họ đã chọn với token của mình. Mỗi token chỉ được sử dụng một lần, có nghĩa là dù cho những cải tiến không hiệu quả thì các đội cũng không thể chọn lại.

FIA cũng cung cấp một danh sách bao gồm các khu vực không được phép phát triển thêm, đồng thời chỉ định số lượng token cần dùng ở một số bộ phận nhất định. Ví dụ, nâng cấp hệ thống DRS hoặc trang thiết bị cho điểm dừng pit chỉ tốn 1 token, trong khi hộp số và hệ thống treo tốn cả 2 token.

2. Các đội đã dùng token như thế nào?

Với những quy định mới về khí động học, nhiều đội có xu hướng cải thiện lực downforce (bị mất đi do kích thước sàn xe bị giảm). Tuy nhiên, trên thực tế, không phải tất cả các đội đều sử dụng token vào việc này.

Williams đã dùng một token vào năm 2020 và họ vẫn chưa tiết lộ đó là khu vực nào trên xe. Cho đến tháng 6 vừa qua, họ vẫn còn lại một token và vẫn chưa dùng đến. Nhiều khả năng, đội sẽ để dành cho đến hết mùa giải năm nay. Khu vực mà Williams muốn hiệu chỉnh nhất hiện nay là phần mũi xe, nhưng họ sẽ phải cần đến hai token và điều này là không thể.

Haas từng chia sẻ rất rõ rằng họ đang tập trung toàn lực vào chiếc xe cho năm 2022. Vì vậy, họ đã không dùng bất kỳ token nào trong năm nay. Điều này khá dễ hiểu vì với đội hình gồm hai tân binh Nikita Mazepin và Mick Schumacher, đội đang chỉ coi mùa giải này như một mùa giải lấy đà mà thôi.

Đối với Alfa Romeo, họ đã quyết định sử dụng token cho một thiết kế mũi xe mới. Giám đốc kỹ thuật Jan Monchaux giải thích: “Chúng tôi quyết định đầu tư hai token của mình vào mũi xe, chủ yếu là để tăng tính khí động học cho xe.”

AlphaTauri là một đội khác cũng tập trung vào phần trước của xe. Đội đua chị em (sister team) với Red Bull hiện vẫn đang cảm thấy hài lòng với khung gầm và đơn vị năng lượng của mình. Do đó, họ đã chọn mũi xe và hệ thống treo trước làm khu vực sử dụng token.

Ngược lại, hai token của Ferrari đã được sử dụng cho khu vực phía sau xe với hy vọng lấy lại lực downforce đã mất. Đội đua từ Ý đã trang bị cùng lúc hệ thống treo sau và hộp số mới trên chiếc xe của họ cho mùa giải 2021.

Tương tự với Ferrari, Alpine cũng tập trung sự chú ý của mình vào khu vực phía sau xe. Tuy nhiên cho đến hiện tại, Alpine vẫn chưa cho biết cụ thể họ đã tiêu số token của mình vào đâu trên xe.

Trước đây dưới cái tên Racing Point, Aston Martin đã từng bị cáo buộc là chạy một chiếc ‘Mercedes màu hồng’ (vào năm 2020) do chiếc xe này quá giống với mẫu xe của nhà cung cấp động cơ của họ (là Mercedes). Năm nay, Aston Martin đã tận dụng một kẽ hở trong quy định của FIA để trang bị hệ thống treo sau của Mercedes (mà không cần mất token). Do đó, cả hai token của đội đều đã dùng để nâng cấp khoang sinh tồn (survival cell).

McLaren là một trường hợp đặc biệt, khi họ gần như không được lựa chọn trong việc phân bổ token. Do McLaren chuyển từ động cơ Renault sang Mercedes, đội đua nước Anh đã phải sử dụng cả hai token để lắp đơn vị năng lượng mới vào khung gầm của xe.

Giống như Alpine, Red Bull cũng khá kín tiếng về khu vực mà họ đã sử dụng token. Tuy nhiên, với các vấn đề về sự ổn định đuôi xe trong năm 2020, nhiều khả năng Red Bull đã chọn phát triển một hệ thống treo sau mới. Điều này cũng sẽ giúp đội lấy lại lực downforce bị mất do quy định mới.

Tương tự, Mercedes cũng không chia sẻ gì về các khu vực mà họ đã sử dụng token. Vào đầu mùa giải, giám đốc kỹ thuật James Allison cho biết đội quyết định giữ bí mật này để ngăn các đội khác sao chép. Thậm chí cho đến nay khi mùa giải gần kết thúc, chúng ta vẫn chưa có một thông tin chính thức nào từ những Mũi tên Bạc. Tuy nhiên, dựa trên các quan sát gần đây, nhiều ý kiến cho rằng đội đã nâng cấp hộp số và hệ thống treo sau của xe.