Những bóng hồng của thể thao tốc độ, tại sao họ không có mặt ở F1?

Trong thể thao tốc độ thì về mặt lý thuyết, cả nam giới lẫn nữ giới đều có khả săng so tài với nhau qua những góc cua và đoạn thẳng. Nhưng trên thực tế, trong nhiều thập kỷ trở lại đây, chúng ta chưa được chứng kiến người phụ nữ nào tham gia F1 (lần gần nhất đã cách đây hơn 45 năm).

Tại sao lại có sự khác biệt như vậy? Mời bạn đọc cùng Otoman tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

1. Tại sao chưa có tay đua nữ tại F1?

Một tay đua nữ người Đức tên Sophia Flörsch từng nói rằng ngành thể thao đầy “nam tính” này cần phải suy nghĩ lại trước khi quá trễ. Cô tin rằng đây là lúc mà phụ nữ nên có cơ hội để tham gia F1 – giải đua xe danh giá nhất hành tinh.

Có lẽ sự tự tin trong lời nói của Sophia phần nào đã xua tan mọi nghi ngờ về khả năng đua xe của cô ấy. Ba năm trước, nữ tay đua này đã từng trải qua một vụ tai nạn kinh hoàng tại GP Macau trong khuông khổ giải F3, nhưng đã sớm quay trở lại. Rõ ràng, cô muốn được đua xe với bất cứ giá nào, trong đó đặc biệt nhất chính là được đua xe F1.

Mặc dù về mặt kỹ thuật, các tay đua có thể thuộc bất kỳ giới tính nào. Thế nhưng các bộ môn đua xe thể thao thường vẫn do nam giới thống trị. Trong thế giới đầy “nam nhi hảo hán” này, chỉ có vài kỹ sư và người dẫn chương trình là nữ, còn lại trên đường đua chúng ta chỉ thấy bóng dáng của những người đàn ông.

Trên thực tế, chỉ có 1.5% số tay đua thể thao tốc độ được cấp phép trên toàn thế giới là nữ. Vấn đề này nằm ở hệ thống tổ chức các giải đấu, và nó đã và đang xảy ra trong nhiều năm nay. Chưa hết, hành động loại bỏ các cô gái gợi cảm đại diện cho đội đua (grid girl) giữa phong trào #MeToo vào năm 2018 cũng là một lời nhắc nhở khác về sự phân chia giới tính.

Tất nhiên, dù không đề cập đến vấn đề giới tính thì lệnh cấm này cũng đã vấp phải sự chỉ trích dữ dội trong giới thể thao tốc độ, vì đơn giản nó đặt dấu chấm hết cho một truyền thống lâu đời.

2. Áp lực từ thế hệ “tóc bạc”

Flörsch cũng chia sẻ rằng ngày nay vẫn có rất nhiều người ở thế hệ trước không tán thành việc một phụ nữ thành công ở F1. Cô nói: “Họ là những người đã có tóc bạc trên đầu – họ đến từ thế hệ trước. Đối với họ, hình ảnh về một tay đua trải qua đầy khó khăn, đổ mồ hôi lẫn nước mắt, và chiến đấu hết mình phải thuộc về một người đàn ông. Điều đó đối với họ là không thể thay đổi.”

Flörsch tham gia giải đua xe DTM (Deutsche Tourenwagen Masters) với đội đua Abt Sportsline vào 2021. Trước kia, cô từng tham gia giải Formula Regional European và FIA Formula 3. Trong năm 2022, cô cũng tham gia giải European Le Mans Series, đồng thời sẽ có mặt tại cuộc đua 24 Hours of Le Mans.

Đa phần các tay đua tại những giải đấu nói trên vẫn tin rằng cô sẽ đạt được những gì mình đã đề ra. Nhưng để làm được điều này thì vẫn cần phải có sự bình đẳng giữa mọi người. “Phụ nữ cần phải nhận được sự hỗ trợ như những người đàn ông. Nếu có những nhà tài trợ, công ty và đội đua tin tưởng vào các tay đua nữ, thì chúng ta có thể làm nên lịch sử.” – tay đua chỉ mới 21 tuổi chia sẻ.

3. Thiếu vắng những nhà tài trợ “can đảm”

Ngày nay, nhiều nhà tài trợ vẫn còn cảm thấy khó khăn khi tạo cơ hội cho các tay đua nữ. Lý do là vì họ chưa thấy có tay đua nữ nào đủ sức chứng minh được rằng mình sẽ là người chiến thắng. Rõ ràng, vấn đề ở đây không phải là do các tay đua nữ thiếu kỹ năng, sự sẵn sàng, thể lực hoặc ngại rủi ro, mà là do không có nhà tài trợ. Để cả tay đua và đội đua có một mùa giải thành công, lượng ngân sách phải bỏ ra là rất lớn.

Nhưng nếu chúng ta có thêm nhiều cô gái tham gia các giải đua cấp bậc thấp hơn, sau đó được thăng cấp tương ứng, thì việc một phụ nữ lọt vào F1 có lẽ chỉ là vấn đề thời gian. Người phụ nữ cuối cùng tham gia F1 là tay đua người Ý – Lella Lombardi. Đó đã là 45 năm trước, còn bây giờ cũng đã có một vài tay đua thử nghiệm, nhưng họ chưa thật sự đến gần một cuộc đua chính nào cả.

Được khởi tranh vào 2 năm trước, W-Series – một giải đua độc quyền dành cho các tay đua nữ – vẫn chưa thể giải quyết hết những khó khăn. Hướng đi của giải này là trau dồi kỹ năng lái xe cho các tay đua nữ (mà không phải mất quá nhiều chi phí). Điều này không hề giống với F1 – nơi người ta phải chi trả hàng triệu USD. Và mặc dù chúng ta biết rằng cả hai giới tính đều có thể cạnh tranh tại F1, thế nhưng tới nay vẫn chưa có tay đua nữ vô địch W-Series nào có “ghế” tại F1 cả.

4. Chương trình “Girls on Track”

Nói chung, FIA có nghĩa vụ phải đưa ra một lộ trình rõ ràng cho các tay đua nữ. Một dự án có tên FIA Girls on Track đã và đang cố gắng thực hiện điều này trong những năm gần đây.

“Chúng tôi muốn truyền cảm hứng cho các tay đua nữ thuộc thế hệ tiếp theo.” – Đại sứ chương trình – bà Susie Wolff, người từng là tay đua thử nghiệm cho Williams – chia sẻ. “Chúng tôi muốn chắc chắn rằng họ sẽ nhận được sự hỗ trợ cần thiết thông qua các tay đua hình mẫu và sự cố vấn trong thể thao.”

Những cô bé tuổi từ 8 - 18 có thể tham gia chương trình này. “Trước khi đại dịch bùng phát, chúng tôi đã tổ chức các sự kiện trực tiếp, thu hút nhiều học sinh nữ tới đường đua và cho họ thấy những khía cạnh khác nhau của môn thể thao này. Nhưng vì có đại dịch nên tất cả mọi thứ đều phải diễn ra online. Dù vậy, điều này đã giúp chúng tôi tiếp cận một lượng lớn khán giả trên toàn cầu, thay vì chỉ tổ chức các sự kiện địa phương ở cấp cộng đồng” – Susie cho biết trong một cuộc phỏng vấn của FIA.

5. Cần một hình mẫu tay đua nữ thành công

Cô gái Flörsch trong câu chuyện này cũng bắt đầu đua xe từ khi còn rất trẻ. Cô lái xe kart từ năm 4 tuổi và từ đó chưa bao giờ rời bỏ thể thao tốc độ.

Cô hết mình ủng hộ chương trình của FIA: “Thật khó để một cô gái trẻ nhận ra khả năng đua xe của mình và nói ‘Mẹ ơi, con cũng muốn tham gia môn thể thao này.’ Vì thế, việc có những tay đua nữ làm hình mẫu là điều cần thiết.”

Và cô ấy vẫn đang mơ mộng về một ngày được góp mặt tại giải F1, nhưng cô biết rằng chỉ có kỹ năng thôi là chưa đủ.