F1 cho người mới bắt đầu: Đóng băng động cơ

Việc đóng băng động cơ (engine freeze) sẽ có hiệu lực từ mùa giải năm nay. Điều này có nghĩa là những thông số kỹ thuật của động cơ sử dụng trong chặng GP Bahrain 2022 vừa qua sẽ tiếp đục được sử dụng trong 4 mùa giải tới.

Tuy nhiên, một số thành phần của bộ động cơ vẫn có thể được thay đổi đến hết tháng 9 năm nay. Sau đó, các nhà sản xuất không thể điều chỉnh thêm, ít nhất là về mặt hiệu suất. Vậy cụ thể “đóng băng động cơ” là gì và tại sao phải có luật này? Mời bạn đọc cùng Otoman tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

1. Đóng băng động cơ là gì?

Về bản chất, đóng băng động cơ có nghĩa là một sự phong tỏa hoàn toàn trong việc phát triển bộ động cơ đối với các nhà sản xuất hiện nay ở giải F1. Danh sách này bao gồm Mercedes, Ferrari, Renault và Honda (đã được đổi tên thành Red Bull Powertrains).

Các thông số kỹ thuật của mỗi bộ động cơ phải được nộp cho Liên đoàn Xe hơi Quốc tế (FIA) trong một quy trình được xác nhận. Điều này có nghĩa là một bộ động cơ phải được xác minh là hợp lệ, sau đó có thể được sao chép trong quá trình sản xuất (để sử dụng trong các cuộc đua) nhưng không được phép thay đổi.

Các quy định về thể thao của FIA giải thích rằng: “Bộ động cơ duy nhất được phép sử dụng tại một sự kiện trong các mùa giải từ 2022 - 2025 là bộ động cơ chỉ được cấu thành từ các phần tử phù hợp, tại ngày mà chúng được giới thiệu trong bảng quy định chung, với bộ mới nhất đã được đệ trình và phê duyệt hồ sơ theo quy định tại Phụ lục 4 của các quy tắc kỹ thuật.”

2. Đóng băng động cơ kéo dài đến lúc nào?

Quá trình đóng băng động cơ sẽ bắt đầu từ mùa giải năm nay và kéo dài qua các năm 2023, 2024, 2025, trước khi những quy định mới được đưa ra vào năm 2026.

Bộ động cơ năm 2026 sẽ không quá khác biệt so với những động cơ V6 tăng áp ở thời điểm hiện tại, nhưng nó vẫn sẽ có một số thay đổi. Điều này kéo theo một lượng lớn các công việc để phát triển chúng.

Có hai thời hạn để FIA xác nhận bộ động cơ. Thời hạn đầu tiên là vào ngày 1/3/2022, thời điểm mà các nhà sản xuất phải đóng băng các thành phần động cơ đốt trong (ICE), bộ tăng áp, máy phát điện nhiệt năng (MGU-H), hệ thống xả, các thông số kỹ thuật của nhiên liệu và dầu động cơ.

Tuy nhiên, các nhà sản xuất vẫn còn thời gian để làm việc với những thành phần còn lại trên bộ động cơ trong mùa giải này. Theo đó, thời hạn thứ hai là vào ngày 1/9/2022, thời điểm “chốt” các thông số kỹ thuật của bộ điều khiển điện tử, bộ lưu trữ năng lượng và máy phát điện động năng (MGU-K). Sau thời điểm này, sẽ không có đợt nâng cấp nào được phép diễn ra từ năm 2023 - 2025 nữa.

3. Tại sao F1 phải đóng băng động cơ?

Việc đóng băng động cơ được đưa ra để cho phép 4 nhà sản xuất hiện tại chuyển sự tập trung sang những quy định mới vào năm 2026. Điều này là để đảm bảo các nhà sản xuất có nhiều nguồn lực R&D; (như Mercedes) không thể thực hiện hai dự án song song.

Bộ quy tắc kỹ thuật hiện nay đã được áp dụng trong 9 mùa giải, và bộ động cơ trong năm 2022 đã khác xa so với nguyên bản của năm 2014. Hiện tiềm năng để phát triển thêm cho bộ động cơ này là tương đối hạn hẹp. Do đó, việc đầu tư để đạt được chút hiệu suất cuối cùng sẽ rất tốn kém.

Ngoài ra, nếu các nhà sản xuất hiện nay tiếp tục phát triển bộ động cơ hiện tại của mình thì họ đang gián tiếp tạo ra lợi thế cho các nhà sản xuất mới (có ý định tham gia vào giải từ năm 2026). Cụ thể, những cái tên mới có thể dành trọn các năm 2022, 2023, 2024 và 2025 chỉ để tập trung vào dự án cho năm 2026 mà không bị phân tâm bởi dự án hiện tại. Red Bull Powertrains đã được xác nhận là một trong những nhà sản xuất bộ động cơ mới khi họ tiếp quản dự án của Honda từ mùa giải này. Tương tự, tập đoàn Volkswagen cũng có khả năng sẽ tham gia F1 dưới thương hiệu Porsche hoặc Audi.

Red Bull rất ủng hộ quy định đóng băng động cơ này. Nhờ có nó, đội mới có thể thuyết phục Honda tiếp tục cung cấp bộ động cơ hiện tại cho tới mùa giải 2025. Bắt đầu từ mùa giải F1 2022, bộ động cơ của Honda sẽ được sử dụng dưới tên thương hiệu Red Bull Powertrains (RBPT), sau khi nhà sản xuất Nhật Bản rút khỏi F1.

Thay vì chuyển đổi nhà cung cấp động cơ, Red Bull đã tiếp quản bộ động cơ của Honda tiếp tục phát triển bằng cách tạo ra bộ động cơ của riêng mình. Trong khi đó, Mercedes, Ferrari và Renault vẫn không thay đổi. Động cơ Mercedes AMG High Performance Powertrains đang được cung cấp cho đội của họ cùng với McLaren, Williams và Aston Martin. Ferrari cũng tự sản xuất bộ động cơ và cung cấp cho các đội khách hàng Alfa Romeo và Haas. Ngược lại, Renault chỉ cung cấp cho Alpine, thương hiệu do tập đoàn Renault quản lý.

4. Các đội có thể làm gì khi bộ động cơ bị đóng băng?

Các quy tắc đã chỉ ra rằng một số thay đổi sẽ được phép thực hiện trên bộ động cơ, ngoại trừ những thay đổi có mục đích tăng hiệu suất.

Điều luật này là hoàn toàn cần thiết, vì bản thân những chiếc xe chắc chắn sẽ được phát triển rất nhiều trong 3 mùa giải tới.

Các thiết bị thuộc danh mục được phép chỉnh sửa được liệt kê trong quy tắc: “Hệ thống dây dẫn, hệ thống xả, với điều kiện các thông số chính (đường kính và chiều dài) không thay đổi, vị trí máy nén tăng áp (trong phạm vi 20 mm từ vị trí ban đầu), máy nén tăng áp, các thành phần hỗ trợ tăng áp, vị trí của các cửa xả cùng vỏ và các đường ống”, và cuối cùng là “vị trí của van xả áp an toàn (pop-off valve) cùng vỏ và các đường ống.”

Mặc dù các quy tắc kỹ thuật của bộ động cơ dự kiến sẽ không thay đổi trong những năm 2022 - 2025, nhưng trong trường hợp bất khả kháng, các nhà sản xuất vẫn có thể thực hiện bất kỳ thay đổi cần thiết nào. Cụ thể, điều luật nói rằng: “Một sự điều chỉnh so với các quy định được đưa ra sau thời điểm xác nhận có thể được áp dụng để sửa đổi các thành phần liên quan đến sự điều chỉnh đó.”

Một đội đua cũng có thể chuyển sang sử dụng sản phẩm của một nhà cung cấp nhiên liệu và dầu khác, với điều kiện phải có một thỏa thuận tài trợ mới. Lý do là bởi vì các quy định đã nêu rõ: “Các thay đổi đối với nhà cung cấp nhiên liệu và dầu sẽ được chấp nhận, miễn là những thay đổi đó phục vụ mục đích thương mại chứ không phải là hiệu suất.”

5. Chuyện gì sẽ xảy ra nếu bộ động cơ gặp lỗi lớn?

Nếu một nhà sản xuất động cơ gặp vấn đề về độ bền của động cơ, họ sẽ phải tuân theo một quy trình phức tạp để có thể được phép hiệu chỉnh lại các thành phần (dưới sự cho phép của FIA). Song song với đó, ba nhà sản xuất còn lại sẽ được thông báo và được phép đưa ra ý kiến. Sự minh bạch này làm giảm khả năng một nhà sản xuất nào đó lợi dụng việc nâng cấp độ bền của động cơ để cải thiện hiệu suất.

Các quy định cũng lưu ý rằng: “Các đơn đăng ký phải được gửi bằng văn bản cho bộ phận kỹ thuật của FIA và phải cung cấp tất cả các thông tin hỗ trợ cần thiết, bao gồm những bằng chứng rõ ràng về các lỗi, nếu thích hợp.”

“FIA sẽ gửi thư cho tất cả các nhà sản xuất động cơ để lấy ý kiến. Nếu FIA hài lòng rằng những thay đổi này có thể chấp nhận được, họ sẽ xác nhận với nhà sản xuất động cơ có liên quan rằng những nâng cấp có thể được thực hiện. Ở bất cứ thời điểm nào, các yêu cầu phải được gửi ít nhất 14 ngày trước ngày yêu cầu được xác nhận.”

6. Nhiên liệu mới là gì và nó ảnh hưởng như thế nào đến bộ động cơ?

Từ mùa giải 2022, F1 đã chuyển sang sử dụng nhiên liệu E10, có hàm lượng ethanol đạt 10%. Các nhà sản xuất đã phải điều chỉnh tương ứng bộ động cơ của mình trong mùa đông vừa qua. Mặc dù có một sự hao hụt nhỏ về hiệu suất, các đội đều đã đồng tình rằng ảnh hưởng của nhiên liệu mới nhìn chung là không quá đáng ngại.