Bài kiểm tra Moose là gì?

Đối với người dùng xe hơi hiện nay, một chiếc xe với thiết kế đẹp, khoang nội thất thoải mái và khả năng vận hành mạnh mẽ thì vẫn chưa thể khiến họ “dốc hầu bao”. Lý do là vì ở thời điểm hiện tại, điều mà người dùng xe quan tâm nhiều nhất là các tiêu chuẩn an toàn.

Nắm bắt được xu thế này, các cơ quan và tổ chức an toàn đã lần lượt giới thiệu các tiêu chuẩn an toàn mà chúng ta vẫn thường nghe như: ASEANCAP, Euro NCAP hay Global NCAP, nhằm mô phỏng các va chạm cụ thể để đưa ra xếp hạng về mức độ an toàn của mẫu xe được thử nghiệm.

Tuy nhiên, bất kỳ ai quan tâm đến thị trường xe đủ lâu sẽ biết thêm một thử nghiệm khác, dù không chính thức nhưng cũng được rất nhiều người quan tâm. Đó chính là Bài kiểm tra Moose.

Bất chấp cái tên nghe giống với loài nai sừng tấm Á-Âu, Moose là một bài đánh giá nghiêm túc và đã trở nên khá nổi tiếng do nhiều kết quả đáng ngạc nhiên mà nó tạo ra. Vậy, bài kiểm tra Moose là gì và tại sao nó được coi là bài kiểm tra quan trọng mà một chiếc xe cần vượt qua?

1. Khái niệm Moose

Nếu bạn đang nghĩ Moose là một bài đánh giá va chạm theo kiểu sử dụng hình nộm thử nghiệm va chạm vào một con nai sừng tấm mô phỏng, qua đó đánh giá tình hình của chiếc xe sau va chạm thì bạn đã nhầm.

Thay vào đó, Moose là một bài kiểm tra tính cơ động của xe khi tránh các vật cản liên tiếp. Ban đầu bài kiểm tra này được phát triển ở Scandinavia. Cái tên Moose bắt nguồn từ loài động vật có móng lớn thường xuất hiện trên đường mà không có cảnh báo trước, khiến người lái xe phải phanh gấp hoặc đánh lái vòng qua để tránh nó.

Theo thời gian, bài kiểm tra đã được định hình lại dưới dạng mô phỏng tình huống một đứa trẻ đột nhiên chạy sang con đường phía trước bạn, hoặc một chiếc xe khác lùi vào phần đường của bạn.

Tất cả các tình huống trên đều yêu cầu bạn phải đánh lái rồi quay trở lại quỹ đạo ban đầu để tránh các phương tiện ngược chiều. Mục đích là để đo khả năng tránh va phải chướng ngại vật của một chiếc xe, cũng như độ ổn định của chiếc xe trong những điều kiện khắc nghiệt.

Thử nghiệm này đã được tổ chức tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) chuẩn hóa. Họ cũng cho phép những người tiến hành thử nghiệm sử dụng một quy trình được thiết lập theo quy định, kết quả thu được sẽ được dùng để cải thiện các tiêu chuẩn an toàn của xe hơi.

Sau hơn 50 năm kiểu thử nghiệm này được tiến hành lần đầu tiên, bài kiểm tra Moose vẫn thường xuyên được sử dụng cho đến nay. Mục đích là để xem một chiếc xe sẽ xoay sở như thế nào khi gặp phải tình huống cần chuyển hướng đột ngột giữa hai làn trong một khu vực.

Qua bài kiểm tra, những người thử nghiệm sẽ xác định được chiếc xe có thể hoàn thành bài kiểm tra ở tốc độ bao nhiêu mà không bị văng xe hay di chuyển chệch khỏi làn đường thử nghiệm.

2. Điều kiện và cách thực hiện bài kiểm tra Moose

2.1. Điều kiện thực hiện

Để thực hiện thử nghiệm này một cách chính xác, nhóm thực hiện cần phải đáp ứng các điều kiện và cách bố trí bài kiểm tra như:

• Thử nghiệm phải được thực hiện trên đường nhựa khô ráo;
• Các cọc tiêu giao thông được dựng thành “hình chữ S”. Những hình nón này mô phỏng chướng ngại vật, đường, lề đường hoặc rào chắn;
• Chiếc xe được thực hiện bài kiểm tra phải đạt đến trọng lượng tối đa - Phải có một người thắt dây an toàn ở ghế lái và trọng lượng được thêm vào thùng xe;
• Áp suất lốp của xe cần được xác định là phù hợp với điều kiện tải trọng tối đa của xe.

2.2. Quy trình thực hiện kiểm tra Moose

Người lái xe sẽ tiếp cận chướng ngại vật và phải đột ngột rẽ vào làn đường liền kề để tránh chướng ngại đó. Sau đó người lái sẽ đột ngột đánh lái trở lại làn đường ban đầu khi đã vượt qua chướng ngại vật thứ hai.

Thử nghiệm được lặp đi lặp lại với tốc độ tăng dần cho đến khi chiếc xe bị trượt khỏi làn đường, đè vào các cọc tiêu hay tệ hơn là lật xe, người ta sẽ ghi nhận tốc độ xe khi đó. Tốc độ trung bình mà một chiếc xe có thể thực hiện bài kiểm tra này một cách an toàn nằm trong khoảng từ 70 - 80 km/h.

3. Các yếu tố để một chiếc xe hoàn thành tốt bài kiểm tra Moose

Vẫn chưa có một công nghệ hay thiết kế nào có thể đảm bảo rằng chiếc xe chắc chắn sẽ hoàn thành tốt bài kiểm tra này. Thế nhưng, một chiếc xe sẽ có ưu thế khi thực hiện bài kiểm tra nếu chúng có thể kết hợp tốt các yếu tố như: trọng tâm xe thấp, các công nghệ hỗ trợ người lái, tỉ lệ phân bổ trọng lượng, hệ thống dẫn động và hệ thống treo cứng vững…

Điều này được thể hiện rõ nhất là khi so sánh kết quả trung bình giữa những chiếc xe có thiết kế trọng tâm thấp hoặc được trang bị hệ dẫn động toàn thời gian, với những chiếc xe gầm cao hoặc chỉ sử dụng hệ dẫn động cầu trước hoặc cầu sau.

4. Tại sao bài kiểm tra Moose quan trọng dù không phải là bài kiểm tra chính thức?

Mặc dù thử nghiệm Moose không phải là một đánh giá an toàn va chạm mang tính bắt buộc, thế nhưng nó cung cấp một cái nhìn sâu sắc về khả năng phản ứng của một chiếc xe trong các điều kiện khắc nghiệt.

Thử nghiệm mô phỏng một tình huống có thể dễ dàng xảy ra trên các đường phố ngoại ô, và chiếc xe không còn cách nào ngoài việc phải chuyển hướng như trong bài kiểm tra. Tuy nhiên, một chiếc xe có kết quả kiểm tra Moose kém thì không phải lúc nào chiếc xe đó cũng không an toàn.

Điều này thể hiện rất rõ ở chiếc Ford Explorer khi mẫu xe này đạt kết quả không mấy khả quan với bài kiểm tra Moose, tuy nhiên, nó lại được IIHS trao danh hiệu Top Safety Pick+.

5. Tổng kết

Bài kiểm tra Moose có thể là một trong những căn cứ quan trọng để các hãng xe khắc phục các điểm yếu trong vận hành của mẫu xe đó. Còn đối với người dùng xe, bài kiểm tra là một thông tin cần thiết để xem liệu chiếc xe đó có thực sự phù hợp với nhu cầu sử dụng, cũng như tiêu chuẩn an toàn mà từng người đặt ra hay không.

Theo bạn, bài kiểm tra Moose có nên được cho vào tiêu chí chính thức để đánh giá sự an toàn của chiếc xe khi được vận hành trong thực tế hay không? Hãy để lại ý kiến của bạn ở phần bình luận nhé.