10 ưu - nhược điểm của xe điện có thể bạn chưa biết!

Chúng ta đều biết xe điện có khả năng tăng tốc bỏ xa các mẫu xe động cơ đốt trong truyền thống, nhưng lại không tạo ra được âm thanh phấn khích khi lái. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều lý do để yêu-ghét loại xe này.

Sau một thập kỉ kể từ khi bắt đầu cuộc cách mạng xe điện, chúng ta đã quen thuộc với hai tư tưởng về dòng xe này. Một là chúng có khả năng tăng tốc tốt hơn nhiều so với các mẫu xe chạy xăng truyền thống. Đổi lại, những mẫu xe này không đem lại được nhiều cảm xúc sau tay lái, đặc biệt là về phương diện âm thanh.

Tuy nhiên, để có thể đưa ra quyết định có chuyển sang sử dụng xe điện hay không, có nhiều yếu tố cần cân nhắc hơn thế. Xe điện có nhiều yếu điểm, song nó cũng có nhiều lợi thế vượt trội so với xe sử dụng động cơ đốt trong. Sau đây là danh sách những ưu-nhược điểm ít khi được nhắc tới của xe điện.

1. Những ưu điểm thường bị bỏ qua

1.1. Không cần khởi động làm nóng

Một chiếc xe chạy xăng có thể mất tới 15 phút để làm nóng vào buổi sáng. Nước có thể nhanh chóng nóng lên, nhưng các loại dầu sẽ cần nhiều thời gian hơn. Đó là điều cần lưu ý bởi những tay lái yêu thích tốc độ đều muốn dầu bôi trơn ở trong tình trạng tốt nhất. Với những cung đường di chuyển ngắn, chúng ta có thể đến địa điểm mong muốn trước khi có thể trải nghiệm cảm giác lái tốt nhất.

Tuy nhiên, xe điện thường sẵn sàng ngay khi chúng ta nổ máy, ngoại trừ chế độ Drag Strip trên mẫu Tesla Model S Plaid. Mẫu xe này có thể sẽ cần tới 10 phút tùy điều kiện nhiệt độ bên trong và ngoài xe để đạt tình trạng pin tối ưu trước khi người lái có thể trải nghiệm cảm giác chạy 400 m trong vòng 9 giây.

1.2. Sự tinh tế

Các mẫu xe điện thường bị chỉ trích bởi chúng quá yên lặng và nhàm chán khi lái, ngay cả siêu xe Pininfarina Battista cũng không ngoại lệ. Tuy nhiên, không phải mẫu xe động cơ đốt trong nào cũng sở hữu âm thanh mê hoặc như những chiếc Ferrari, và không phải tất cả chủ xe đều muốn nghe tiếng gầm vọng lên từ khoang máy.

Sự thực là hầu hết các dòng xe xăng ngày nay đều được trang bị khối động cơ 4 xi lanh nhàm chán, âm thanh chúng tạo ra cũng chẳng hấp dẫn. Vậy nên chủ xe thông thường sẽ sẵn lòng loại bỏ sự ồn ào này. Nếu từng trải nghiệm một mẫu xe điện, bạn sẽ cảm nhận được sự thư giãn và nhẹ nhàng khi cầm lái, ít nhất là cho tới khi nên bắt đầu cảm thấy lo lắng vì tầm hoạt động của xe sắp hết.

Việc giảm dung tích xi lanh thực sự ảnh hưởng tới sự sang trọng và tinh tế trên những mẫu xe cao cấp. Điện hóa là hướng đi hoàn hảo để lấy lại được cảm giác tinh tế vốn có, dù rằng giờ đây cảm giác đó sẽ dành cho tất cả các mẫu xe điện, bất kể xe sang hay phổ thông.

1.3. Không mất thời gian về số khi tăng tốc

Khi có nhu cầu vượt xe hay tận dụng khoảng thời gian đèn xanh ngắn ngủi còn lại, người lái cần đạp hết hành trình chân ga và mong rằng xe sẽ có thể đáp ứng mong muốn của mình.

Còn đối với những mẫu xe số sàn, tài xế sẽ phải dồn số gấp. Trong nhiều trường hợp, kết quả sẽ không được như mong đợi.

Thế nhưng, đó không phải là vấn đề đối với các mẫu xe điện. Dù một số mẫu EV có nhiều hơn một tỷ số truyền, tỷ số này trên hầu hết những chiếc xe khác là cố định. Tức là xe sẽ tăng tốc ngay khi nhấn ga, đáp ứng nhu cầu của chủ xe ngay tức khắc.

1.4. Trải nghiệm tốc độ nhưng không ồn ào

Việc thiếu đi âm thanh và những rung động khiến xe điện thường bị xem là nhàm chán. Chúng ta sẵn lòng trải nghiệm những mẫu xe xăng mạnh 700 hp và bỏ qua những mẫu xe điện mạnh gấp nhiều lần. Tuy nhiên, đôi khi sự yên lặng đến nhàm chán đó lại trở nên hữu dụng, bởi nó cho phép chủ xe trải nghiệm tốc độ cao mà không thu hút nhiều sự chú ý.

Ngay cả những mẫu xe thể thao hybrid đời mới như Chevrolet Corvette E-Ray cũng có thể ra khỏi nhà trong yên lặng bằng động cơ điện, sau đó mới bung hết sức mạnh của cỗ máy xăng.

1.5. Chỗ đỗ xe ưu tiên

Dù không phải lúc nào cũng như vậy, nhưng ngày nay hầu hết các siêu thị và tòa nhà lớn sẽ lắp đặt các trụ sạc xe điện gần lối ra vào. Trước đây, những vị trí này thường được dành cho người khuyết tật để rút ngắn quãng đường di chuyển của họ, và giờ đây nhiều chủ xe điện cũng nhận được sự ưu tiên này.

2. Và những khuyết điểm ít được nhắc tới

Sau khi đã bàn luận về một số lợi ích nổi trội của việc sử dụng xe điện, chúng ta cùng xem xét một số vấn đề của loại phương tiện này.

2.1. Vấn đề quãng đường - Ước đoán quãng đường di chuyển và thời gian sạc còn nhiều sai lệch

Những mẫu xe điện ngày nay đã có tầm hoạt động xa hơn và thời gian sạc ngắn hơn nhiều so với những mẫu xe của thập kỉ trước. Tuy nhiên, các nhà sản xuất giờ đây thường rêu rao về quãng đường và tốc độ sạc xe họ với những lời khẳng định vô cùng chắc chắn, nhưng sự thật thường không như vậy.

Một chiếc xe sử dụng động cơ đốt trong cũng không thể tránh khỏi tình trạng giảm hiệu suất khi vận hành ở thời tiết giá lạnh và sử dụng các thiết bị điều hòa, sưởi ghế, đèn và gạt mưa. Nhưng trong trường hợp của xe điện, khả năng vận hành giảm đi trầm trọng hơn nhiều.

Vậy nếu bảo vệ tuổi thọ pin theo các phương pháp khuyến nghị của nhà sản xuất, quãng đường di chuyển thực sự là bao nhiêu? Nếu chỉ sạc pin đến ngưỡng 80% và kết thúc hành trình khi tầm hoạt động còn khoảng 48 km, khoảng cách di chuyển thực sự của xe chỉ đạt khoảng 240 km đối với hầu hết các dòng xe điện hiện nay, nghĩa là ngang ngửa với nhiều mẫu xe máy.

Những mẫu xe được giới thiệu là có thời gian sạc dưới 20 phút cũng thường chỉ tính từ mức 10% đến 80%, không phải từ 0-100%. Bên cạnh đó, khả năng tiếp cận tới trụ sạc nhanh cũng là một vấn đề thường bị bỏ qua.

Hầu như các trạm xăng đều bơm nhiên liệu ở tốc độ gần tương đương nhau, nhưng xe điện lại là câu chuyện khác. Các nhà sản xuất thường công bố thời gian sạc của xe ứng với tốc độ sạc nhanh nhất có thể, nhưng không phải tất cả trụ sạc đều đáp ứng mức công suất đó.

2.2. Vấn đề quãng đường – Tuổi thọ pin giảm theo thời gian

Hãy thử tưởng tượng bạn mua một chiếc xe điện, giữ gìn cẩn thận để có thể đồng hành trong nhiều năm. Sau đó bạn nhận ra rằng 10 năm sau, quãng đường xe đi được sau mỗi lần sạc chỉ còn khoảng một nửa so với ban đầu, và để phục hồi tầm hoạt động về nguyên trạng tốn gần bằng chi phí mua một chiếc xe mới.

Chuyện đó thực sự khó chấp nhận, nhưng đó là một viễn cảnh có thật với nhiều chủ xe điện hiện nay. Những chiếc Nissan Leaf cũ giờ đây có thể chỉ sở hữu tầm hoạt động khoảng 80 km so với con số 160 khi mua mới – nhưng vẫn cần sạc đầy pin để có thể đi được 80 km đó.

Không phải ai cũng gắn bó với chiếc xe của mình lâu đến vậy. Một nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng tuổi thọ và tầm hoạt động của pin có thể ổn định trong nhiều năm, sau khi đã trải qua lần sụt giảm đầu. Điều này đồng nghĩa với việc người mua xe mới sẽ luôn phải chịu tình trạng suy giảm tầm hoạt động trong khoảng thời gian sở hữu xe.

2.3. Khối lượng xe lớn

Trên thị trường, không thiếu những mẫu xe điện có cảm giác lái tuyệt vời, chẳng hạn như Porsche Taycan hay Kia EV6 GT/Hyundai Ioniq 5 N. Việc gói pin nằm dưới sàn xe và được phân bổ trọng lượng đều giúp xe điện sở hữu trọng tâm thấp và tỷ lệ phân bổ khối lượng hợp lý, nhất là với những dòng xe với một động cơ điện đặt tại trục sau.

Tuy nhiên, khối lượng lớn dẫn tới việc xe có quán tính lớn và khó giảm tốc, ảnh hưởng tới trải nghiệm lái và an toàn của xe. Hơn nữa, hệ thống phanh phục hồi năng lượng cũng thường ảnh hưởng tới cảm giác bàn đạp chân phanh.

2.4. Lượng nhiên liệu tiết kiệm được có thể không đáng kể

Tầm hoạt động và thời gian sạc của xe có thể dao động trong một biên độ lớn, vậy nên chi phí sạc xe cũng vậy. Thông số này phụ thuộc vào giá điện từng địa phương và sự khác biệt giữa sạc tại nhà và sạc công cộng.

Khi so sánh chi phí nhiên liệu giữa mẫu Volkswagen ID.4 Pro phiên bản RWD sử dụng trạm sạc nhanh Electrify America và mẫu Toyota RAV4 Hybrid XSE, số tiền chủ xe bỏ ra cho 1.6 km di chuyển là bằng nhau, khoảng 0.1 đô la. Để tiết kiệm chi phí sạc điện, chủ xe nên ưu tiên sử dụng hệ thống sạc tại nhà với tốc độ sạc chậm hơn.

2.5. Một số mẫu xe điện không hề nhanh hơn xe xăng

Nhiều người vẫn tưởng rằng những mẫu Ford Mustang cổ điển là những con mãnh thú trên đường đua drag. Nhưng thực tế là nhiều phiên bản động cơ 6 xi lanh của dòng xe này có thể mất tới hơn 15 giây để tăng tốc từ 0-100 km/h. Ngay cả một số phiên bản V8 cũng chỉ vừa đủ để xuống dưới mức 10 giây.

Hiệu ứng Tesla khiến mọi người nghĩ rằng tất cả xe điện đều rất nhanh. Tuy nhiên, dù xe Tesla thực sự là những cỗ máy tốc độ, không phải mẫu xe điện nào cũng có thể bỏ xa đối thủ chạy xăng trong những cuộc đua tăng tốc.

Mẫu Volkswagen ID.4 tại thị trường châu Âu sở hữu công suất chỉ 148 hp và cần tới 10.9 giây để đạt 100 km/h, trong khi mẫu e-308 mới của Peugeot cũng cần 9 giây. Những mẫu xe điện ở Mỹ thường nhanh và mạnh hơn nhưng mẫu SUV Kia EV9 đạt 100 km/h cũng mất hơn 9 giây, con số có thể khiến nhiều người lầm tưởng là thời gian đua drag 400 m.

Thậm chí, mẫu xe điện cỡ nhỏ Dacia Spring có thông số 0-100 km/h là 19.1 giây, nghĩa là chậm hơn nhiều so với những chiếc Mustang của thập niên 1960.