Những kiến thức cơ bản về trục cam và trục khuỷu động cơ

Trục cam (camshaft) và trục khuỷu (crankshaft) là 2 chi tiết đóng vai trò rất quan trọng cho chu trình hoạt động của động cơ. Chúng có nhiệm vụ đảm bảo các chu kỳ động cơ diễn ra nối tiếp nhau, nhằm duy trì động cơ hoạt động. Hãy cùng Otoman tìm hiểu hai bộ phận đặc biệt này trong bài viết dưới đây.

1. Trục cam động cơ

Khi động cơ quay, trục cam sẽ quay theo. Từ đó, các vấu cam (cam lobe) sẽ tiếp xúc với cò mổ (rocker arm) và mở xu páp, cho phép hòa khí đi vào buồng đốt và đẩy khí thải ra ngoài. Các van được gắn với lò xo đàn hồi, có nghĩa là khi các vấu cam mở van thì đồng thời cũng đóng van lại ngay sau đó khi lò xo xu páp được giải nén.

Hoạt động của trục cam được kiểm soát nhờ dây đai cam (timing belt). Khi đó, nhờ sự phối hợp đồng bộ giữa trục cam và động cơ, các van sẽ được mở hoặc đóng tương ứng với các thì.

Trục cam thường được làm bằng thép đúc và được đặt trên nắp máy (engine head). Có 2 cấu hình trục cam phổ biến là SOHC (Single Over-Head Cam) và DOHC (Dual Over-Head Cam).

2. Trục khuỷu động cơ

Nhiệm vụ của trục khuỷu là biến chuyển động tịnh tiến của piston thành chuyển động quay, qua đó chuyển động năng từ động cơ đến bánh đà và hộp số. Các vấu khuỷu của trục này có chức năng cố định các piston và đảm bảo chuyển động từ điểm chết trên (Top Dead Centre) đến điểm chết dưới (Bottom Dead Centre). Trục này được nối với các piston thông qua thanh truyền (connectting rod).

Hầu hết các động cơ đều hao phí động năng thông qua trục khuỷu do nhiệt, ma sát và độ rung. Để giảm thiểu thất thoát, các kỹ sư luôn cố gắng thiết kế trục khuỷu ngắn hết mức có thể.

Theo bạn, chi phí bảo dưỡng, thay thế trục cam hay trục khuỷu là cao hơn?